Oorspronkelijke publicatie: 4 mei 2018
Rivier van Bier, het nieuwe boek van Henri Reuchlin, voegt iets toe aan de reeks boeken over bier die de afgelopen jaren in Nederland zijn verschenen. We kennen natuurlijk de boeken over wijnen van bijvoorbeeld de Loire, en in mijn eigen bierbibliotheek staan vijf Duitse boekjes met wandelroutes langs brouwerijen in verschillende Duitse streken.
Een reisboek over bier (of een andere drank) is dus niet nieuw, maar een boek over bieren, brouwerijen, mensen en plaatsen langs één rivier die door drie landen stroomt, is volgens mij een unieke en verfrissende invalshoek.
Meer dan een reisverslag
Het boek van Reuchlin is geen reisgids, zo vermeldt het omslag, maar het voelt als veel meer dan een persoonlijk reisverslag dat begint aan de monding van de Maas en eindigt bij de oorsprong. Het is een queeste naar Luiks bier, maar ook een stuk geschiedschrijving van bieren, brouwerijen en biercultuur langs de Maas door de eeuwen heen.
Tegelijkertijd is het ook een reisgids, want de lezer krijgt zin om de beschreven plaatsen zelf te bezoeken – in mijn geval Heusden en Woudrichem. Ook voor Luik krijg je hernieuwde belangstelling, en wat Reuchlin schrijft over Dinant en Namen wekt nieuwsgierigheid.
Leerzaam en vol vakkennis
In het boek herken je de StiBON-coördinator en biersommelier die Reuchlin is. Zijn reis, in etappes afgelegd over ruim tien jaar, brengt kennis over brouwen, mouten, gerstteelt – maar ook verrassend genoeg over bijvoorbeeld het bedrukken van bierviltjes. Zijn bezoek aan de Bisschopsmolen in Maastricht leert ons bovendien iets over spelt.
Verfrissend geschreven
Wie het boek openslaat, schrikt misschien van de kleine letters en volle pagina’s. Illustraties ontbreken, wellicht om de productie en verkoopprijs laag te houden. Toch is Rivier van Bier zo levendig geschreven dat je er moeiteloos doorheen leest, als een verfrissend glas bier op een warme dag.
Een paar eenvoudige schetsen van de loop van de rivier bij elk hoofdstuk hadden welkom geweest, maar dat is hooguit een suggestie voor een tweede druk.
Brouwerijen, mensen en cultuur
Wie dit boek leest, reist langs oude en nieuwe brouwerijen en mouterijen, langs vergane glorie en opvallend goed bewaarde monumenten. Reuchlin bezoekt grote namen zoals AB InBev (Jupiler), maar ook pareltjes als Brouwerij Noordt in Rotterdam, De Fontein in Stein, en de nieuwe brouwerij in de voormalige Brouwerij De Ridder in Maastricht.
Daarnaast komt ook de biercultuur van kleine cafés, kroegen en eetgelegenheden tot leven — zoals de Ballentent in Rotterdam en de charmante eethuizen rond Luik.
Voor liefhebbers van bier én erfgoed
Een absolute aanrader voor iedereen die zich actief of passief bezighoudt met de groeiende biercultuur. De pilsdrinker die een witbier al avontuurlijk vindt, kan beter iets anders lezen, maar voor wie bier als cultuur ziet, is dit boek verplichte kost.
Reuchlin laat zien dat biercultuur niet alleen bestaat uit bieren en brouwerijen, maar uit mensen, geschiedenis en landschappen. De rivier de Maas fungeert als metafoor voor een stroom van verhalen, tradities en smaak.
Biercultuur in beweging
Zoals de auteur al schrijft: de biercultuur is nog allerminst stabiel. Brouwerijen verdwijnen en verschijnen, smaken veranderen, en de rivier stroomt verder. De brouwerij in Heumen die hij bezocht, is inmiddels gesloten — een teken dat biergeschiedenis zich blijft herschrijven.
Een compliment voor auteur en uitgever voor dit bijzondere boek dat een brug slaat tussen geschiedenis, geografie en bierbeleving.
