📌 Update 2025
Inmiddels heeft StiBON zich stevig verankerd in de Nederlandse biercultuur. Er zijn nu ruim 2.500 StiBON-bierambassadeurs en meer dan 500 gediplomeerde biersommeliers. Ook internationaal groeit de reputatie: in 2020 rondde ik zelf de opleiding tot biersommelier af in Obertrum, Oostenrijk. Het programma blijft populair en geldt anno 2025 als hét standaardtraject voor biereducatie in Nederland.
Oorspronkelijke publicatiedatum: 10 oktober 2016
In 2009 maakte Nederland kennis met een nieuw fenomeen: de bieropleiding. De Stichting Bieropleiding Nederland, kortweg StiBON, begon toen met een cursus op niveau 1: algemene bierkennis. Onontbeerlijke vakkennis voor iedereen die beroepsmatig bier verkoopt, of dat nu in de retail is of in de horeca.
Goed, het is even wennen om na werktijd richting Amsterdam te rijden en in café Loesje, een zaaltje van het Deliriumcafé, vier uur lang les te krijgen over bier. Zeker als je al ruim dertig jaar allerlei speciaalbieren proeft, er veel over hebt gelezen, het zelfs een tijdje hebt gebrouwen en er ook nog regelmatig over schrijft.
En wie zijn de anderen die naar deze cursus komen? Allemaal horecaondernemers? Niets is minder waar. Vogels van diverse pluimage: mensen met plannen om een brouwerij te beginnen, een IT’er die gepassioneerd bierliefhebber is, en uiteraard ook horecamensen.
Broodnodig
Waarom was deze opleiding nodig? Omdat Nederland van een pilswoestijn is veranderd in een land met talloze biercafés, ruim 400 bierbrouwerijen en winkelschappen vol speciaalbier. Mensen die in de horeca of detailhandel werken, kregen steeds vaker vragen over de bieren die ze verkochten en er bleek een groot hiaat in productkennis.
Reguliere horecaopleidingen besteedden nauwelijks aandacht aan bier. Dankzij enkele liefhebbers die ook professioneel met bier bezig waren, ontstond StiBON. De cursussen raken sindsdien snel vol en worden inmiddels op verschillende locaties in het land gegeven.
Wankel
Uit eigen ervaring blijkt dat het vervreemdend is als je een bier blind moet proeven uit een officieel proefglas. Het vertrouwde etiket en glas ontbreken. Zonder die iconische ‘bewegwijzering’ wankelt de grond plots onder je voeten: je herkent een Duvel niet als zodanig, een bockbier wordt aangezien voor een dubbel.
Je leert veel over aroma’s, proeven en waarnemen. Wat ruik je eigenlijk? Je medecursisten roepen van alles, terwijl jij het zelf misschien niet (goed) herkent. Het maakt duidelijk dat bierproeven veel complexer is dan gedacht – en dat bescheidenheid gepast is.
Smakelijk perspectief
Maar bovenal is het leuk om met anderen serieus bier te proeven. De lesstof is interessant en zit vol nieuwe inzichten. Na drie cursusavonden is duidelijk dat dit verplichte kost zou moeten zijn voor iedereen die beroepsmatig met bier werkt.
Ook voor de liefhebber is het heerlijk om zes avonden lang te proeven op StiBON-niveau 1: algemene bierkennis. Wie goed doorstroomt, kan verder naar niveau 2 en zich uiteindelijk zelfs ontwikkelen tot biersommelier. Een mooi en smakelijk perspectief.
