Foto’s: Pim Ras
Update 2025
In 2025 moest Nevel Wild Ales helaas de deuren sluiten. Daarmee verdween een unieke brouwerij uit het Nederlandse bierlandschap. Nevel liet een indrukwekkende erfenis achter: pionierswerk in wilde bieren, nauwe samenwerking met chefs en een benadering waarin bier, terroir en natuur samenkwamen.
Oorspronkelijke publicatie november 2021
Meander van Nevel Wild Ales werd bekroond met de Mitra Award, de prijs voor de hoogst scorende categoriewinnaar bij de Dutch Beer Challenge. Dat heeft deuren geopend, ervaart Mattias Terpstra van Nevel. “Mensen die anders nooit wilde bieren zouden drinken, proefden het nu. ‘Apart, maar lekker’, was de reactie.”
Een zonnige vrijdagmiddag in augustus. De tafels van het proeflokaal van Nevel Wild Ales in het Nijmeegse Honigcomplex lopen langzaam vol. Binnen, behalve de brouwinstallatie, vooral veel houten vaten. De cocktail van wilde gist en bacteriën die hier z’n werk doet, zou voor iedere andere brouwer een nachtmerrie zijn — maar bij Nevel is deze eigen huiscultuur juist het hart van de brouwerij.
Tijd als ingrediënt
Nevel Wild Ales is een bijzondere brouwerij. De bieren zijn niet voor de massa — en dat is ook niet het doel. Meander, een blend uit zeven vaten, werd uitgeroepen tot het beste bier van Nederland. “Dat heeft de interesse aangewakkerd, zeker ook voor onze andere bieren,” zegt Terpstra.
“Een nieuwe doelgroep heeft ons gevonden. We kregen meer webshopbestellingen en meer aanvragen. Zoals wij bier maken, kan je niet even een extra batch brouwen en uitleveren. Tijd is ons belangrijkste ingrediënt. Meander was snel uitverkocht. De reacties waren positief: ‘apart, maar lekker’. Mensen die anders nooit wilde bieren zouden drinken, kwamen nu wel. Het belangrijkste is dat je kunt uitleggen dat wat ze proeven geen smaakafwijking is — onze bieren hóren zo te smaken.”
Goede uitleg nodig
Er kwam meer aandacht vanuit de horeca, maar Nevel levert bij voorkeur alleen aan zaken waar ze de bieren goed kunnen uitleggen. Want niets is wat het lijkt bij Nevel.
“Neem Alm,” legt Terpstra uit. “Dat heeft niets te maken met het biertype blond. Het heeft een sterke kruidentoets, is droog en licht zurig. Als je dat niet goed uitlegt, komen mensen bedrogen uit.” Erve is een IPA-achtige, maar smaakt eerder als een Orval-achtig bier. “Weide komt nog het dichtst bij wat de gemiddelde bierdrinker gewend is — een soort bittere pils. Onze tankgerijpte bieren zijn toegankelijker dan de houtgerijpte. Die instapbieren zijn belangrijk voor de omzet.”
“In onze bieren vind je altijd bitters en zuren, maar ze zijn nooit zoet. Het verwachtingspatroon van de gast moet goed zijn, dus de horecamedewerker moet ons verhaal kunnen vertellen.”
Pionier in wilde bieren
Nevel is de grootste Nederlandse brouwerij die zich uitsluitend met wilde bieren bezighoudt. Met lokale ingrediënten creëert de brouwerij unieke smaken. “We gebruiken kruiden en planten uit de regio, van zwartebessenblad tot rabarber,” vertelt Terpstra.
De brouwerij moest vertrekken uit het Honigcomplex en verhuisde naar Nijmegen-Noord. Het uiteindelijke doel: een boerderijbrouwerij waar bezoekers kunnen zien hoe bier op natuurlijke wijze ontstaat, met respect voor de omgeving. “Bezoekers moeten alles kunnen zien, ook de natuur achter de ingrediënten,” aldus Terpstra.
De overgangsfase betekende tijdelijk brouwen bij een bevriende brouwerij en rijpen in houten foeders. “We gaan blends maken van tankbier en foederbier om meer complexiteit en karakter te krijgen.”
Wijntermen en terroir
“Over onze houtgerijpte bieren praat je in wijntermen,” zegt Terpstra. “In Meander zitten bitters en tannines. Het heeft een strak mondgevoel en een mineralige afdronk. De rabarber komt van goede grond en dat proef je. In die zin kun je spreken van terroir. Chefs en wijndrinkers begrijpen ons. Onze houtgerijpte bieren vormen een overgang van bier naar wijn.”
Bier aan tafel
Niet iedere horecazaak kan zomaar met Nevel-bieren werken. Ze vragen kennis, tijd en een publiek dat het avontuur aandurft. Toch vinden steeds meer chefs en sommeliers hun weg naar de brouwerij.
Restaurants als De Nieuwe Winkel in Nijmegen, Zout & Citroen in Oosterhout, Lime in Malden, Brut172 in Reijmerstok en Bolenius en Choux in Amsterdam hebben de bieren op de kaart. “Chefs waarderen onze bieren,” zegt Terpstra. “We willen laten zien wat bier aan tafel kan doen.”
De biersommelier van De Nieuwe Winkel
Biersommelier Hubert Hecker, werkzaam voor sterrenrestaurant De Nieuwe Winkel*, kent de bieren van Nevel door en door. “Ik was diep onder de indruk van wat chef Emile van der Staak deed,” vertelt hij. “Ik schreef hem dat ik perfecte combinaties kon maken van zijn gerechten met bijzondere bieren. Binnen twee minuten waren we eruit.”
Hecker werkt sindsdien als biersommelier naast de wijnsommelier. “Ik denk dat ik de enige biersommelier in vaste dienst bij een sterrenrestaurant ben. Onze bieren en gerechten zijn voor elkaar gemaakt. We vinden inspiratie in het voedselbos in Groesbeek — dat proef je in alles terug.”
Lokaliteit en korte ketens
“Wat ik zou doen in een gewone horecazaak,” zegt Hecker, “is eerst het verhaal vertellen. We werken met lokale grondstoffen, alles komt uit Gelderland. Dat regionale terroir proef je. Onze bieren zijn droog, complex, kruidig, met lengte en diepte. Als je uitlegt wat mensen proeven, gaan ze het waarderen. Chefs en sommeliers die met lokale producten werken, begrijpen dat instinctief.”
Onbekende bieren, geweldige pairings
Bij De Nieuwe Winkel kiezen 80 tot 90% van de gasten voor een drankenarrangement. “Bij een zesgangendiner serveren we meestal twee wijnen, twee bieren, een cider en een botanische drank. Zo ontdekken gasten nieuwe smaken. In samenwerking met Nevel Wild Ales maken we ook een huisbier als aperitief. Zo kunnen we direct laten zien dat bier hier serieus genomen wordt,” aldus Hecker.
Bekeerlingen
Hecker ziet het als zijn missie om gasten enthousiast te maken. “We adviseren mensen om het avontuur aan te gaan. We denken goed na over de pairings. Het is fantastisch om in een zaak van allure met bier te werken en te zien hoe gasten positief verrast zijn door wat er allemaal kan.”
