In de parktuin van een villa die ooit toebehoorde aan de familie De Groen, de toenmalige eigenaren van Grolsch in Groenlo en later Enschede, staat nu een prachtige ambachtelijke brouwerij met de naam Brouwersnös, het Achterhoekse woord voor brouwersnest. Groenlo is er trots op.
Gepubliceerd op: 23 augustus 2024
De initiatiefnemers achter Brouwersnös zijn de neven Frans en Andries De Groen, nazaten van de Grolsch-familie. Een andere betrokkene van het eerste uur is Jos Oostendorp, ooit verpakkingsmanager bij Grolsch en later huurbrouwer met zijn eigen merk Yellow Moon, dat inmiddels is geïntegreerd in Brouwersnös.
De klassieke villa is het proeflokaal van de trots van Groenlo. Achter de villa staat een modern ontworpen brouwerij met een vrij uniek element: open vergistingskuipen. Na de sluiting van Grolsch in Groenlo was de bierproductie uit de vestingstad verdwenen. De reacties op de nieuwe brouwerij waren bij de opening in 2018 dan ook enthousiast. De holding Bier uit Groenlo (BUG), waarbinnen brouwerij en proeflokaal vallen, telt inmiddels 21 aandeelhouders.
Liever projectmatig
Jos Oostendorp vertrok in 2012 bij Grolsch om zijn eigen adviesbureau op het gebied van verpakkingen te beginnen. Via dat bureau kwam hij in contact met brouwerij Othmar in Ootmarsum en zo ontstond het idee voor zijn biermerk Yellow Moon. Toen hij in 2014 door de neven De Groen werd benaderd om te participeren in een nieuwe brouwerij in Groenlo, hoefde hij niet lang na te denken.
“Iets opzetten vind ik heel leuk, maar als het draait, wil ik graag weer iets anders doen,” zegt Oostendorp. “Binnen de brouwerij vond ik het Kopstootbier voor De Librije een mooi project.” Inmiddels is hij alleen nog aandeelhouder en ondersteunt hij directeur Rob Porskamp één dag per week. De rest van zijn tijd besteedt hij aan zijn adviesbureau Eastgreen.
Horeca vak apart
Dat brouwen en horeca twee verschillende werelden zijn, werd al snel duidelijk. Daarom was vanaf het begin Rob Porskamp betrokken. Eerst als exploitant van het proeflokaal, sinds 2020 ook als directeur van de brouwerij. Porskamp is een doorgewinterde horecaondernemer die in Groenlo al jarenlang de horeca van een groot sportpark verzorgt.
Oostendorp: “Aanvankelijk wilden we in het proeflokaal geen keuken plaatsen en alleen worst en kaas serveren. Maar toen Rob en zijn horeca-adviseur de ruimte zagen, werd al snel duidelijk dat dat een fout zou zijn. Als mensen niets kunnen eten, gaan ze weg. Toen ik medio 2020 wat anders wilde gaan doen, was het logisch Rob te vragen de directie over te nemen.”
Brouwers als chef-koks
Een horecazaak runnen en een brouwerij leiden zijn twee verschillende dingen, zegt Porskamp. “Het is totaal anders. Een brouwerij is veel complexer en je bent voortdurend met nieuwe producten bezig. Dingen kunnen stukgaan, het is tenslotte een productiebedrijf. Organisatorisch loopt het goed, met vijftien vaste medewerkers en dertig oproepkrachten. In de brouwerij werken vier mensen. Wat ik gaaf vind, is dat je mooie bieren kunt verzinnen. Brouwers zijn als chef-koks. Ze zijn met smaken bezig. Bierbrouwen is een fantastisch ambacht.”
In de keuken van het proeflokaal komt bier bescheiden terug. “We serveren een biermayonaise, bierbostelbrood, bierkaas en gestoofde ui met bier, maar verder speelt bier vooral een rol als drank bij het eten.”
Oogstrelende brouwerij
De core range van Brouwersnös bestaat uit acht bieren en elk jaar verschijnen vier Limited Editions onder de D’ran-serie. Hardlopers zijn het viergranenblond Willemken, het Yellow Moon-bier en de ongefilterde kölsch van Nathals, een huurbrouwer die inmiddels ook aandeelhouder is geworden en zijn bieren bij Brouwersnös brouwt.
De brouwerij in de parkachtige villatuin is een architectonisch hoogstandje met veel licht. De apparatuur is van solide Duitse makelij. Bezoekers krijgen er een informatieve rondleiding, onder meer met een interactief scherm. Oud-medewerkers van Grolsch verzorgen de rondleidingen. Vanuit het brouwhuis is achter glas de vergistingsruimte te zien met open gistkuipen. Aan alles is te zien dat er serieus is geïnvesteerd. De brouwerij heeft bovendien een uitgebreid barrel aged-programma.
Doorgroeien
Brouwersnös heeft wel last van de ligging dicht bij de Duitse grens, want aan de overkant is bier veel goedkoper. Oostendorp: “Als je naar een tripel kijkt, betaalt een brouwerij van onze grootte in Duitsland €9 accijns per hectoliter, in Nederland €70. Dat is in de grensstreek echt een probleem.”
Het proeflokaal draait uitstekend en de bieren worden gewaardeerd, maar zoals overal staan de marges onder druk. “We hebben voldoende brouwcapaciteit en willen meer verkopen. Dit jaar doen we 2800 hectoliter, maar we kunnen tot 10.000. We moeten dus meer marketing- en verkoopinspanningen doen,” zegt Porskamp.
“We groeien wel, maar het gaat niet snel genoeg. Het proeflokaal draait juist boven verwachting. De brouwerij alleen al trekt meer dan tienduizend bezoekers per jaar. Ons verhaal klopt. Voor de Achterhoek en Nederland is dit een unieke locatie. Zie het maar als een villapark met brouwerij in bierstad Groenlo.”
